In Nederland hebben we momenteel 2,4 miljoen ouderen van 65- tot 80-jarigen, zo’n 14 procent van de gehele bevolking. In 2040 is al 26 procent van de bevolking 65 jaar of ouder en rond 2050 zullen er in ons land voor het eerst meer 50-plussers dan jongeren zijn. Hoe denkt deze groep zelf over de toekomst?
Zorg en welzijn
Gelijk met de sterke toename van het aantal Young Elderly Persons (yeps) en échte ouderen, neemt de komende jaren het aantal professionele en informele zorgverleners af. In 2030 al wordt het dreigende arbeidstekort geraamd op 280.000 medewerkers tot 800.000 in het somberste scenario. In de informele zorg gaat het dan al niet veel beter. Op dit moment heeft een 85-plusser nog 15 potentiële mantelzorgers tot zijn beschikking, in 2040 nog maar 6
De toekomst
Hoewel de overheid uitdraagt dat Nederlanders meer voor zichzelf en elkaar moeten zorgen (bijvoorbeeld door ouderen langer thuis te laten wonen) geven 7 van de 10 aan dat goede zorg in hun ogen vooral een taak van de overheid en professionele zorginstanties is. De rol voor zichzelf weggelegd (41 procent) of voor hun naaste omgeving (23 procent) is veel kleiner.
Opvallend
- Een opvallend grote groep (4 op de 10) vindt het prima om later in een verzorgingshuis te wonen, terwijl de overheid deze vorm van langdurige zorg vrijwel heeft afgeschaft.
- 91 procent wil zo lang mogelijk thuis blijven wonen, maar zij bereiden zich hier qua huisvesting niet of nauwelijks op voor. Zeventig procent heeft nog geen enkele actie ondernomen, terwijl 80 procent van de woningen volgens de ondervraagden niet of matig geschikt is voor een leven met ongemakken.
- Meer dan de helft van de 55- tot 75-jarigen maakt zich zorgen over de periode dat zij minder zelfstandig (55 procent) of ziek (51 procent) worden. Voor een derde hoeft het leven zelfs helemaal niet meer als zij afhankelijk van anderen worden.
Werken op oudere leeftijd
- Werkenden en gepensioneerden geven aan dat zij hun baan vaker mentaal dan fysiek zwaar vinden/vonden. De ondervraagden hebben vooral last van onregelmatige werktijden, techniek die ze niet kunnen bijbenen en apenrots gedrag op de werkvloer. Als werknemers in de toekomst langer moeten doorwerken, betekent dit dat werkgevers dit met relatief eenvoudige ingrepen mogelijk kunnen maken.
- Meer dan de helft van de werkenden wil geleidelijk stoppen met werken, bijvoorbeeld door het aantal uren te verminderen. Een op de zes wil juist doorwerken na de pensioengerechtigde leeftijd, bijvoorbeeld in deeltijd. Dit geldt vooral voor de hoger opgeleiden.
Participatie en zingeving
Het leven stopt niet na het pensioen. ‘Reizen’ en sociaal leven’ is leuk maar wordt niet als belangrijkste gezien
- Vrijwilligerswerk en zorgen voor kleinkinderen blijken na het pensioen belangrijk
- Een derde wil na zijn pensioen zijn of haar kennis zonder betaling overdragen op jongere mensen
- Zeven op de tien werkenden willen zich na de pensionering nuttig blijven voelen en de helft wil een zinvolle bijdrage leveren aan de samenleving*
* Zie hier de uitdaging om deze groep te integreren en “aan het werk” te helpen om voor elkaar te zorgen.
